ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီးၿပီးဆံုးခဲ့ေသာ 1945 ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ Atlantic Charter အမိန္႔ျပန္တမ္းအရ အဂၤလိပ္ အစိုးရသည္ သူ႔၏ ကိုလိုနီႏုိင္ငံမ်ားအားလံုးကို လံုး၀လြတ္လပ္ေရး ေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ၿပီးျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အဂၤလိပ္ကိုလုိနီႏုိင္ငံမ်ားသည္ လြတ္လပ္ေရးကို အခ်ိန္တန္ရင္ မေတာင္းလည္း ရၿပီးသားအေျခအေနျဖစ္ခဲ့သည္။
ထုိကိစၥကိုႀကိဳတင္သိထားေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ လန္ဒန္သို႔ အျမန္ဆံုးသြားေရာက္ကာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အက္တလီႏွင့္ အျမန္ဆံုးေတြ႕ဆံုကာ လြတ္လပ္ေရးကို ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ဒီေတာ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အက္တလီက ေျပာလုိက္သည္မွာ- (လြတ္လပ္ေရးကို မေတာင္းလည္းေပးဖုိ႔အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေတာင္တန္းေဒသ တိုင္းရင္းသားမ်ားကိုေတာ့ သူ႔တုိ႔ရဲ႕ ဆႏၵအတုိင္းပဲျဖစ္ေစရမယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ွဗမာေတြနဲ႔ အတူတူယူမယ္ဆုိုလည္းရတယ္။ သူတုိ႔ပဲသီးျခားယူမယ္ဆုိုလည္းရတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ဗမာေတြ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အတူတူ လြတ္လပ္ေရးယူမယ္ဆုိရင္ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဆႏၵကိုေမးရမယ္။ သူ႔တုိ႔ ခင္ဗ်ားတုိ႔နဲ႔ အတူတူယူမယ္ဆုိရင္ေတာ့ လြတ္လပ္ေရးအတူတူယူမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ကို စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၿပီးျပန္လာျပပါ။) လုိ႔ေျပာလႊတ္လုိက္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ အျမန္ဆံုးျပည္ေတာ္ျပန္ၿပီး တုိင္းရင္းသားေတြကို ဗမာနဲ႔အတူတူလြတ္လပ္ေရးယူဖုိ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖားေယာင္းစညး္ရံုးခဲ့ေလသည္။
1946 ခုႏွစ္ႏုိ၀င္ဘာလ (28) ရက္ေန႔မွာ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕သ႔ို ေရာက္လာၿပီး ႏို၀င္ဘာလ (29) ရက္ေန႔မွာ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆံုစဥ္-(ခင္ဗ်ားတုိ႔ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြ တုိးတက္ခ်င္ရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဗမာေတြနဲ႔ အတူလြတ္လပ္ေရးယူရေအာင္၊ မတုိးတက္ခ်င္ရင္ေတာ့ အဂၤလိပ္ေျပာစကားကုိနားေထာင္ၾကပါ။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ကခ်င္ျပည္ကို ခင္ဗ်ားတုိ႔ကခ်င္ေတြသာ အုပ္ခ်ဳပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဗမာေတြ လာအုပ္ခ်ဳပ္မွာမဟုတ္ဘူး။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ေဒသကို ခင္ဗ်ားတုိ႔စိတ္တုိင္းက် ႀကိဳက္သလုိစီမံအုပ္ခ်ဳပ္ၾကပါ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ျပည္လံုးနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ကာကြယ္ေရး၊ ႏုိင္ငံျခားေရးႏွင့္ ဘ႑ေရးစသည့္ ကိစၥေတြကိုေတာ့ ကခ်င္၀န္ႀကီးမ်ားပါ၀င္တဲ့ ဗဟိုအစိုးရအဖြဲ႕က တုိင္ပင္ေဆာင္ရြက္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဘာသာေရးႏွင့္ ပါတ္သက္လုိ႔လည္း ခင္ဗ်ားတုိ႔ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ ဘာသာကို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ႏိုင္ပါတယ္။ စစ္တပ္နဲ႔ပါတ္သက္ရင္လည္း ခင္ဗ်ားတုိ႔ရဲ႕ ကခ်င္တပ္ကို သီးျခားတပ္ဖြဲ႕အေနနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းေပးမယ္၊ တန္းတူညီမွ်ေရးမွာလည္း ဗမာတစ္က်ပ္၊ ကခ်င္တစ္က်ပ္ အခြင့္အေရးရမယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဗမာေတြကို မေကာင္းဘူးလုိ႔ထင္ရင္ လက္ေတြ႕ေပါင္းၾကည့္ပါ။ အခုေခတ္ဗမာေတြဟာ အရင္ေခတ္ဗမာေတြနဲ႔ မတူေတာ့ဘူးဆုိတာ ခင္ဗ်ားတုိ႔ယံုပါလုိ႔ေျပာခ်င္ပါတယ္) စသည္ျဖင့္ ကခ်င္ေတြကို စည္းရံုးသိမ္းသြင္းခဲ့သည္။ ကခ်င္ေတြကလညး္ လက္ေတြ႕မွာ ဘယ္လုိျဖစ္လာမလဲဆိုတာကို မစဥ္းစားဘဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ အေျပာမွာ ေရစုန္ေမ်ာခဲ့ ၾကရၿပီ။ တစ္ကယ္ဆိုရင္ အခ်ိဳ႕ေသာကခ်င္အမ်ိဳးသားမ်ားဟာ ဗမာေတြနဲ႔အတူတူ လြတ္လပ္ေရးရယူမႈကို သေဘာမတူခဲ့ၾကပါ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အဂၤလိပ္အစိုးရ၏ ေတာင္တန္းေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး H.N.C Stevenson သည္ 1946 ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (2-3) ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုၿပီး -(ခင္ဗ်ားတုိ႔ကခ်င္ေတြကို သီးျခားကခ်င္ျပည္သတ္မွတ္ေပးၿပီး သီးျခားလြတ္လပ္ေရးေပးဖုိ႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဗမာေခါင္းေဆာင္ေတြက ခင္ဗ်ားတု႔ိကခ်င္ေတြဟာ ဗမာေတြနဲ႔အတူတူပဲ လြတ္လပ္ေရးယူခ်င္ၾကတယ္။ ဗမာေတြနဲ႔ ခြဲမေနခ်င္ၾကဘူးဆုိၿပီး ကန္႔ကြက္ေျပာဆုိေနၾကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အဂၤလိပ္အစိုးရလည္း ဆံုးျဖတ္ရခက္ေနပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီေန႔ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အတူေရာက္လာတဲ့ ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္ အထူးကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ႕ ေရွ႕ေမွာက္မွာ သီးျခားကခ်င္ျပည္ကို လုိခ်င္ပါတယ္။ သီးျခားလြတ္လပ္ေရးကို ရယူခ်င္ပါတယ္လုိ႔ တစ္သံထဲေျပာ ၾကပါ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကခ်င္ေတြ လုိအပ္ေနတဲ့ ပညာရပ္ေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုလည္း သင္ၾကားေပးသြားမွာျဖစ္တယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပညာေတြ ေဆးပညာေတြလည္းပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ဗမာေတြနဲ႔အတူတူ လြတ္လပ္ေရးယူသြားရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကခ်င္ေတြထက္ ပိုမုိတတ္ကၽြမ္းတဲ့ လူဦးေရလညး္ပိုမ်ားတဲ့ ဗမာေတြက ခင္ဗ်ားတုိ႔ကို တျဖည္းျဖည္းခ်င္း၀ါး မ်ိဳသြားလိမ့္မယ္။ ဗမာနဲ႔အတူတူလြတ္လပ္ေရး မယူခ်င္ၾကပါနဲ႔လုိ႔ တိုက္တြန္းေျပာခ်င္ပါတယ္) စသည္ျဖင့္ အႀကံျပဳေျပာၾကားခဲ့တဲ့စကားေတြကို ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္မွာ နားလည္သေဘာေပါက္ၾကေပမဲ့ ေနာက္က်ခဲ့ ၿပီေလ။ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္သြားလုိ႔မွ မရေတာ့တာ။
အဲဒီလုိ အဂၤလိပ္ ေတာင္တန္းေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး စတီဗင္ဆင္ ေျပာတဲ့စကားကို အဓိကဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ေျပာဆုိသူသည္ ဆမားဒူ၀ါဆင္၀ါးေနာ္ ျဖစ္ခဲ့သည္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ သူ႔ရဲ႕ဖခင္ ဆမားဒူ၀ါဂြမ္ဆုိင္းလီဟာ အဂၤလိပ္ေတြကို ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္တုိက္ခိုက္တဲ့ တုိက္ပြဲမွာက်ဆံုးသြားခဲ့လုိ႔ အဂၤလိပ္ေတြ ဘယ္ေလာက္မွန္တဲ့ ေစတနာစကားပဲေျပာေျပာ သူ႔နားမွာမ၀င္ေတာ့ေပ။ သူ႔ဘက္က စဥ္းစားၾကည့္ေပးမယ္ဆုိရင္ေတာ့ သဘာ၀က်ပါတယ္ေလ။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဗမာေတြေရာ ကခ်င္ေတြပါ အဂၤလိပ္အစိုးရရဲ႕ ကၽြန္သဖြယ္ျဖစ္ေနၾကေတာ့ ကၽြန္အခ်င္းခ်င္းစည္းရံုးတဲ့စကားကိုမွ အဟုတ္ထင္ခဲ့ၾကတာ သဘာ၀က်ပါတယ္။ ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီးၿပီးေနာက္ ကိုလုိနီႏုိင္ငံမ်ားကို လြတ္လပ္ေရးေပးဖုိ႔ အဂၤလိပ္အစိုးရမွာ အစီအစဥ္ရွိမရွိဆိုတာကို ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္ေတြမွ ႀကိဳမသိခဲ့ၾကတာ။ သိသူေဖာ္စား၊ မသိသူေက်ာ္သြားဆုိသလုိေပါ့။ အဲဒီလုိနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ရွမ္းနဲ႔ ခ်င္းေတြကိုလည္း ကခ်င္ေတြကိုစည္းရံုးသလုိ စည္းရံုးခဲ့တယ္။ ရွမ္းကိုက်ေတာ့ သူ႔ရဲ႕တပည့္ေက်ာ္ ဦးထြန္းလွဆုိသူကိုေစလႊတ္ၿပီး စည္းရံုးခုိင္းခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ရွမ္းေတြက ဗမာနဲ႔အတူတူ လြတ္လပ္ေရးယူဖုိ႔ကို သေဘာမတူခဲ့ၾကပါ။ သို႔ေသာ္ 5.2.1947 ရက္ေန႔မွာ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ပင္လံုၿမိဳ႕သို႔သြားေရာက္ၿပီး ဗမာနဲ႔အတူတူ လြတ္လပ္ေရးယူရန္၊ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္းသီးျခားျပည္နယ္မ်ားပါ၀င္သည့္ ျပည္ေထာင္စုကို ဖြဲ႕စည္းသြားဖုိ႔ရန္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုမွခြဲထြက္လုိက ခြဲထြက္သြားၾကရန္ စည္းရံုးေျပာဆုိခဲ့လုိ႔ 6.2.1947 ရက္ေန႔မွာ ရွမ္းေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္လည္း ဗမာနဲ႔အတူတူ လြတ္လပ္ေရးရယူဖုိ႔ကို သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။ 6.2.1947 ရက္ေန႔ညေနပိုင္းတြင္ ခ်င္းေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း ေရာက္ရွိလာၿပီး ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္း သေဘာတူသလုိ ဗမာေတြနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးအတူတူရယူဖုိ႔ကို သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။
8.2.1947 ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ပင္လံုသို႔ေရာက္ရွိလာၿပီး 9-10-11 သံုးရက္တုိင္တုိင္ အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ၾကၿပီး 12.2.1947 ရက္ေန႔မွာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏို္င္ငံလုိ႔ေခၚဆုိမည့္ ႏုိင္ငံႀကီးတစ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ေပၚလာရန္အတြက္ သမုိင္း၀င္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ၾကသည္။ ထုိစာခ်ဳပ္ေၾကာင့္ အဂၤလိပ္အစိုးရသည္ တုိင္းရင္းသားမ်ားကိုလည္း ဗမာမ်ားႏွင့္အတူ လြတ္လပ္ေရးကို ေပးခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။
ထုိျဖစ္ရပ္မ်ားကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့တာမဟုတ္ဘဲ ဗမာမ်ားကို လြတ္လပ္ေရးေပးသလုိ တိုင္းရင္းသားမ်ားကိုလည္း သီးျခားလြတ္လပ္ေရးေတြေပးဖုိ႔ အစီအစဥ္ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဆုိသူက သူ႔ကိုပဲႏိုင္ငံရဲ႕ ကယ္တင္ရွင္ႀကီးသဖြယ္ သတ္မွတ္ၾကပါေစဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ လူလည္လုပ္ၿပီး မင္းသားလုပ္သြားခဲ့လုိ႔ ဒီေန႔ တုိင္းရင္းသားမ်ားခမ်ာ အဖိႏွိပ္ခံဘ၀ဆီသို႔ ေရာက္ေနခဲ့ရတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါ့ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဆိုသူသည္ အမွန္တစ္ကယ္ လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ ဖခင္ႀကီးျဖစ္သည္ဟု အသိအမွတ္ျပဳေခၚဆိုဖုိ႔ရန္ စဥ္းစားစရာျဖစ္ေနေၾကာင္းႏွင့္ ယခုတင္ျပခ်က္မ်ားသည္ ဘယ္သူ႔ကိုမွရည္ရြယ္ျခင္းမဟုတ္ဘဲ သမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္ကို ေဖာ္ထုတ္လုိက္ျခင္းသာလွ်င္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားလုိပါတယ္။
ျပည္သူ႔တမန္
ထုိကိစၥကိုႀကိဳတင္သိထားေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ လန္ဒန္သို႔ အျမန္ဆံုးသြားေရာက္ကာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အက္တလီႏွင့္ အျမန္ဆံုးေတြ႕ဆံုကာ လြတ္လပ္ေရးကို ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ဒီေတာ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အက္တလီက ေျပာလုိက္သည္မွာ- (လြတ္လပ္ေရးကို မေတာင္းလည္းေပးဖုိ႔အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေတာင္တန္းေဒသ တိုင္းရင္းသားမ်ားကိုေတာ့ သူ႔တုိ႔ရဲ႕ ဆႏၵအတုိင္းပဲျဖစ္ေစရမယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ွဗမာေတြနဲ႔ အတူတူယူမယ္ဆုိုလည္းရတယ္။ သူတုိ႔ပဲသီးျခားယူမယ္ဆုိုလည္းရတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ဗမာေတြ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အတူတူ လြတ္လပ္ေရးယူမယ္ဆုိရင္ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဆႏၵကိုေမးရမယ္။ သူ႔တုိ႔ ခင္ဗ်ားတုိ႔နဲ႔ အတူတူယူမယ္ဆုိရင္ေတာ့ လြတ္လပ္ေရးအတူတူယူမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ကို စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၿပီးျပန္လာျပပါ။) လုိ႔ေျပာလႊတ္လုိက္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ အျမန္ဆံုးျပည္ေတာ္ျပန္ၿပီး တုိင္းရင္းသားေတြကို ဗမာနဲ႔အတူတူလြတ္လပ္ေရးယူဖုိ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖားေယာင္းစညး္ရံုးခဲ့ေလသည္။
1946 ခုႏွစ္ႏုိ၀င္ဘာလ (28) ရက္ေန႔မွာ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕သ႔ို ေရာက္လာၿပီး ႏို၀င္ဘာလ (29) ရက္ေန႔မွာ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆံုစဥ္-(ခင္ဗ်ားတုိ႔ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြ တုိးတက္ခ်င္ရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဗမာေတြနဲ႔ အတူလြတ္လပ္ေရးယူရေအာင္၊ မတုိးတက္ခ်င္ရင္ေတာ့ အဂၤလိပ္ေျပာစကားကုိနားေထာင္ၾကပါ။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ကခ်င္ျပည္ကို ခင္ဗ်ားတုိ႔ကခ်င္ေတြသာ အုပ္ခ်ဳပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဗမာေတြ လာအုပ္ခ်ဳပ္မွာမဟုတ္ဘူး။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ေဒသကို ခင္ဗ်ားတုိ႔စိတ္တုိင္းက် ႀကိဳက္သလုိစီမံအုပ္ခ်ဳပ္ၾကပါ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ျပည္လံုးနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ကာကြယ္ေရး၊ ႏုိင္ငံျခားေရးႏွင့္ ဘ႑ေရးစသည့္ ကိစၥေတြကိုေတာ့ ကခ်င္၀န္ႀကီးမ်ားပါ၀င္တဲ့ ဗဟိုအစိုးရအဖြဲ႕က တုိင္ပင္ေဆာင္ရြက္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဘာသာေရးႏွင့္ ပါတ္သက္လုိ႔လည္း ခင္ဗ်ားတုိ႔ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ ဘာသာကို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ႏိုင္ပါတယ္။ စစ္တပ္နဲ႔ပါတ္သက္ရင္လည္း ခင္ဗ်ားတုိ႔ရဲ႕ ကခ်င္တပ္ကို သီးျခားတပ္ဖြဲ႕အေနနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းေပးမယ္၊ တန္းတူညီမွ်ေရးမွာလည္း ဗမာတစ္က်ပ္၊ ကခ်င္တစ္က်ပ္ အခြင့္အေရးရမယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဗမာေတြကို မေကာင္းဘူးလုိ႔ထင္ရင္ လက္ေတြ႕ေပါင္းၾကည့္ပါ။ အခုေခတ္ဗမာေတြဟာ အရင္ေခတ္ဗမာေတြနဲ႔ မတူေတာ့ဘူးဆုိတာ ခင္ဗ်ားတုိ႔ယံုပါလုိ႔ေျပာခ်င္ပါတယ္) စသည္ျဖင့္ ကခ်င္ေတြကို စည္းရံုးသိမ္းသြင္းခဲ့သည္။ ကခ်င္ေတြကလညး္ လက္ေတြ႕မွာ ဘယ္လုိျဖစ္လာမလဲဆိုတာကို မစဥ္းစားဘဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ အေျပာမွာ ေရစုန္ေမ်ာခဲ့ ၾကရၿပီ။ တစ္ကယ္ဆိုရင္ အခ်ိဳ႕ေသာကခ်င္အမ်ိဳးသားမ်ားဟာ ဗမာေတြနဲ႔အတူတူ လြတ္လပ္ေရးရယူမႈကို သေဘာမတူခဲ့ၾကပါ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အဂၤလိပ္အစိုးရ၏ ေတာင္တန္းေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး H.N.C Stevenson သည္ 1946 ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (2-3) ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုၿပီး -(ခင္ဗ်ားတုိ႔ကခ်င္ေတြကို သီးျခားကခ်င္ျပည္သတ္မွတ္ေပးၿပီး သီးျခားလြတ္လပ္ေရးေပးဖုိ႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဗမာေခါင္းေဆာင္ေတြက ခင္ဗ်ားတု႔ိကခ်င္ေတြဟာ ဗမာေတြနဲ႔အတူတူပဲ လြတ္လပ္ေရးယူခ်င္ၾကတယ္။ ဗမာေတြနဲ႔ ခြဲမေနခ်င္ၾကဘူးဆုိၿပီး ကန္႔ကြက္ေျပာဆုိေနၾကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အဂၤလိပ္အစိုးရလည္း ဆံုးျဖတ္ရခက္ေနပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီေန႔ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အတူေရာက္လာတဲ့ ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္ အထူးကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ႕ ေရွ႕ေမွာက္မွာ သီးျခားကခ်င္ျပည္ကို လုိခ်င္ပါတယ္။ သီးျခားလြတ္လပ္ေရးကို ရယူခ်င္ပါတယ္လုိ႔ တစ္သံထဲေျပာ ၾကပါ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကခ်င္ေတြ လုိအပ္ေနတဲ့ ပညာရပ္ေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုလည္း သင္ၾကားေပးသြားမွာျဖစ္တယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပညာေတြ ေဆးပညာေတြလည္းပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ဗမာေတြနဲ႔အတူတူ လြတ္လပ္ေရးယူသြားရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကခ်င္ေတြထက္ ပိုမုိတတ္ကၽြမ္းတဲ့ လူဦးေရလညး္ပိုမ်ားတဲ့ ဗမာေတြက ခင္ဗ်ားတုိ႔ကို တျဖည္းျဖည္းခ်င္း၀ါး မ်ိဳသြားလိမ့္မယ္။ ဗမာနဲ႔အတူတူလြတ္လပ္ေရး မယူခ်င္ၾကပါနဲ႔လုိ႔ တိုက္တြန္းေျပာခ်င္ပါတယ္) စသည္ျဖင့္ အႀကံျပဳေျပာၾကားခဲ့တဲ့စကားေတြကို ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္မွာ နားလည္သေဘာေပါက္ၾကေပမဲ့ ေနာက္က်ခဲ့ ၿပီေလ။ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္သြားလုိ႔မွ မရေတာ့တာ။
အဲဒီလုိ အဂၤလိပ္ ေတာင္တန္းေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး စတီဗင္ဆင္ ေျပာတဲ့စကားကို အဓိကဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ေျပာဆုိသူသည္ ဆမားဒူ၀ါဆင္၀ါးေနာ္ ျဖစ္ခဲ့သည္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ သူ႔ရဲ႕ဖခင္ ဆမားဒူ၀ါဂြမ္ဆုိင္းလီဟာ အဂၤလိပ္ေတြကို ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္တုိက္ခိုက္တဲ့ တုိက္ပြဲမွာက်ဆံုးသြားခဲ့လုိ႔ အဂၤလိပ္ေတြ ဘယ္ေလာက္မွန္တဲ့ ေစတနာစကားပဲေျပာေျပာ သူ႔နားမွာမ၀င္ေတာ့ေပ။ သူ႔ဘက္က စဥ္းစားၾကည့္ေပးမယ္ဆုိရင္ေတာ့ သဘာ၀က်ပါတယ္ေလ။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဗမာေတြေရာ ကခ်င္ေတြပါ အဂၤလိပ္အစိုးရရဲ႕ ကၽြန္သဖြယ္ျဖစ္ေနၾကေတာ့ ကၽြန္အခ်င္းခ်င္းစည္းရံုးတဲ့စကားကိုမွ အဟုတ္ထင္ခဲ့ၾကတာ သဘာ၀က်ပါတယ္။ ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီးၿပီးေနာက္ ကိုလုိနီႏုိင္ငံမ်ားကို လြတ္လပ္ေရးေပးဖုိ႔ အဂၤလိပ္အစိုးရမွာ အစီအစဥ္ရွိမရွိဆိုတာကို ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္ေတြမွ ႀကိဳမသိခဲ့ၾကတာ။ သိသူေဖာ္စား၊ မသိသူေက်ာ္သြားဆုိသလုိေပါ့။ အဲဒီလုိနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ရွမ္းနဲ႔ ခ်င္းေတြကိုလည္း ကခ်င္ေတြကိုစည္းရံုးသလုိ စည္းရံုးခဲ့တယ္။ ရွမ္းကိုက်ေတာ့ သူ႔ရဲ႕တပည့္ေက်ာ္ ဦးထြန္းလွဆုိသူကိုေစလႊတ္ၿပီး စည္းရံုးခုိင္းခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ရွမ္းေတြက ဗမာနဲ႔အတူတူ လြတ္လပ္ေရးယူဖုိ႔ကို သေဘာမတူခဲ့ၾကပါ။ သို႔ေသာ္ 5.2.1947 ရက္ေန႔မွာ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ပင္လံုၿမိဳ႕သို႔သြားေရာက္ၿပီး ဗမာနဲ႔အတူတူ လြတ္လပ္ေရးယူရန္၊ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္းသီးျခားျပည္နယ္မ်ားပါ၀င္သည့္ ျပည္ေထာင္စုကို ဖြဲ႕စည္းသြားဖုိ႔ရန္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုမွခြဲထြက္လုိက ခြဲထြက္သြားၾကရန္ စည္းရံုးေျပာဆုိခဲ့လုိ႔ 6.2.1947 ရက္ေန႔မွာ ရွမ္းေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္လည္း ဗမာနဲ႔အတူတူ လြတ္လပ္ေရးရယူဖုိ႔ကို သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။ 6.2.1947 ရက္ေန႔ညေနပိုင္းတြင္ ခ်င္းေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း ေရာက္ရွိလာၿပီး ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္း သေဘာတူသလုိ ဗမာေတြနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးအတူတူရယူဖုိ႔ကို သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။
8.2.1947 ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ပင္လံုသို႔ေရာက္ရွိလာၿပီး 9-10-11 သံုးရက္တုိင္တုိင္ အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ၾကၿပီး 12.2.1947 ရက္ေန႔မွာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏို္င္ငံလုိ႔ေခၚဆုိမည့္ ႏုိင္ငံႀကီးတစ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ေပၚလာရန္အတြက္ သမုိင္း၀င္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ၾကသည္။ ထုိစာခ်ဳပ္ေၾကာင့္ အဂၤလိပ္အစိုးရသည္ တုိင္းရင္းသားမ်ားကိုလည္း ဗမာမ်ားႏွင့္အတူ လြတ္လပ္ေရးကို ေပးခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။
ထုိျဖစ္ရပ္မ်ားကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့တာမဟုတ္ဘဲ ဗမာမ်ားကို လြတ္လပ္ေရးေပးသလုိ တိုင္းရင္းသားမ်ားကိုလည္း သီးျခားလြတ္လပ္ေရးေတြေပးဖုိ႔ အစီအစဥ္ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဆုိသူက သူ႔ကိုပဲႏိုင္ငံရဲ႕ ကယ္တင္ရွင္ႀကီးသဖြယ္ သတ္မွတ္ၾကပါေစဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ လူလည္လုပ္ၿပီး မင္းသားလုပ္သြားခဲ့လုိ႔ ဒီေန႔ တုိင္းရင္းသားမ်ားခမ်ာ အဖိႏွိပ္ခံဘ၀ဆီသို႔ ေရာက္ေနခဲ့ရတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါ့ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဆိုသူသည္ အမွန္တစ္ကယ္ လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ ဖခင္ႀကီးျဖစ္သည္ဟု အသိအမွတ္ျပဳေခၚဆိုဖုိ႔ရန္ စဥ္းစားစရာျဖစ္ေနေၾကာင္းႏွင့္ ယခုတင္ျပခ်က္မ်ားသည္ ဘယ္သူ႔ကိုမွရည္ရြယ္ျခင္းမဟုတ္ဘဲ သမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္ကို ေဖာ္ထုတ္လုိက္ျခင္းသာလွ်င္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားလုိပါတယ္။
ျပည္သူ႔တမန္
No comments:
Post a Comment